| trabajar | pracować |
| estudiar | studiować |
| escuchar | słuchać |
| hablar | mówić |
| necesitar | potrzebować |
| practicar | praktykować |
| desayunar | śniadać |
| usar | używać |
| cantar | śpiewać |
| bailar | tańczyć |
| mirar | oglącać/patrzeć |
| viajar | podróżować |
| tomar | brać |
| esquiar | jeździć na nartach |
| pasear | spacerować |
| organizar | organizować |
| cominar | chodzić |
| tocar | dotykać |
| pasar | wchodzić |
| comprar | kupować |
| nadar | pływać |
| comer | jeść |
| correr | biegać |
| leer | czytać |
| aprender | uczyć się |
| beber | pić |
| deber | musieć |
| comprender | rozumieć |
| vivir | mieszkać |
| escribir | pisać |
| subir | wchodzić (do góry) |
| recibir | otrzymać |
| abrir | otwierać |
Archivo de la categoría: 1b
Los colores
Rojo y sus matices
| Muestra | RGB | Nombre | Notas | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 255 | 0 | 0 | rojo, colorado | ||
| 220 | 20 | 60 | carmesí | ||
| 227 | 66 | 51 | bermellón | ||
| 255 | 36 | 0 | escarlata | ||
| 128 | 0 | 0 | granate | ||
| 150 | 0 | 24 | carmín | ||
| 229 | 43 | 80 | amaranto | ||
Verde y sus matices
Verdoso es ‘que tira a verde’. Verduzco es ‘que tira a verde oscuro’[1].
| Muestra | RGB | Nombre | Notas | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 255 | 0 | verde | ||
| 127 | 255 | 0 | chartreuse | ||
| 76 | 187 | 23 | verde Kelly | ||
| 80 | 200 | 120 | esmeralda, agua marina | ||
| 0 | 168 | 107 | jade | ||
| 64 | 130 | 109 | verde veronés | ||
| 68 | 148 | 74 | arlequín | ||
| 123 | 160 | 91 | espárrago | ||
| 107 | 142 | 35 | verde oliva | ||
| 53 | 94 | 59 | verde cazador | ||
Azul y sus matices
| Muestra | RGB | Nombre | Notas | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 255 | azul | ||
| 0 | 71 | 171 | azul cobalto | ||
| 18 | 10 | 143 | azul marino | ||
| 1 | 70 | 99 | azul petróleo | ||
| 0 | 0 | 250 | azur | ||
| 1 | 49 | 180 | zafiro | ||
| 75 | 0 | 130 | añil, índigo | ||
| 0 | 0 | 128 | turquí | ||
| 0 | 49 | 83 | azul de Prusia | ||
| 96 | 80 | 220 | azul majorelle | ||
| 0 | 47 | 167 | azul Klein | Registrado como International Klein Blue | |
Magenta y sus matices
| Muestra | RGB | Nombre | Notas | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 255 | 0 | 255 | magenta | ||
| 253 | 63 | 146 | fucsia | ||
| 197 | 75 | 140 | morado | ||
| 224 | 176 | 255 | malva | ||
| 200 | 162 | 200 | lila | ||
| 254 | 195 | 172 | salmón | ||
| 230 | 230 | 250 | lavanda | ||
| 255 | 192 | 203 | rosa | ||
Cian y sus matices
| Muestra | RGB | Nombre | Notas | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 255 | 255 | cian | ||
| 48 | 213 | 200 | turquesa | ||
| 135 | 206 | 255 | celeste | ||
| 155 | 196 | 226 | cerúleo | ||
| 127 | 255 | 212 | aguamarina | ||
Amarillo y sus matices
| Muestra | RGB | Nombre | Notas | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 255 | 255 | 0 | amarillo | ||
| 253 | 233 | 16 | limón | ||
| 255 | 215 | 0 | oro, dorado | ||
| 255 | 191 | 0 | ámbar | ||
| 227 | 168 | 87 | amarillo indio | ||
| 255 | 186 | 0 | amarillo selectivo | ||
Marrón y sus matices
| Muestra | RGB | Nombre | Notas | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 150 | 75 | 0 | marrón, pardo, café, chocolate, castaño. | ||
| 148 | 129 | 43 | caqui | ||
| 204 | 119 | 34 | ocre | ||
| 184 | 115 | 51 | siena | ||
| 218 | 138 | 95 | siena pálido | ||
| 128 | 0 | 32 | borgoña | ||
Violeta y sus matices
| Muestra | RGB | Nombre | Notas | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 139 | 0 | 255 | violeta | ||
| 181 | 126 | 220 | lavanda floral | ||
| 153 | 102 | 204 | amatista | ||
| 102 | 0 | 153 | Púrpura | ||
| 102 | 2 | 60 | púrpura de Tiro | ||
Naranja y sus matices
| Muestra | RGB | Nombre | Notas | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 255 | 112 | 40 | naranja, anaranjado | ||
| 255 | 127 | 80 | coral | ||
| 255 | 140 | 105 | sésamo | ||
| 251 | 206 | 177 | albaricoque | ||
| 245 | 222 | 179 | beis, beige | ||
| 255 | 200 | 160 | piel | ||
Blancos, grises y negros
| Muestra | RGB | Nombre | Notas | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 255 | 255 | 255 | blanco | ||
| 255 | 250 | 250 | nieve | ||
| 250 | 240 | 230 | lino | ||
| 245 | 245 | 220 | hueso | ||
| 255 | 253 | 208 | marfil | ||
| 192 | 192 | 192 | plata, plateado | ||
| 128 | 128 | 128 | gris | ||
| 0 | 0 | 0 | negro | ||
vERBOS REGULARES
Czasownik
Czasowniki regularne, czasowniki zwrotne i czasowniki z obocznościami
W języku hiszpańskim wszystkie czasowniki można podzielić na trzy grupy.
Grupy te uwarunkowane są końcówkami danych czasowników, w bezokoliczniku posiadają one końcówki –ar, -er, -ir.
I grupa- czasowniki zakończone na –ar (np. hablar, trabajar, cocinar)
II grupa- czasowniki zakończone ne –er (np. comer, beber, romper)
III grupa- czasowniki zakończone na –ir (np. vivir, repartir, cubrir)
Odmiana czasowników regularnych w czasie teraźniejszym trybu oznajmującego
Aby odmienić czasownik regularny w czasie teraźniejszym, należy odrzucić końcówkę czasownika i do tematu dodać następujące zakończenia:
| Grupa 1 |
Grupa 2 |
Grupa 3 |
|
| yo | o | o | o |
| tu | as | es | es |
| El, ella, Usted | a | e | e |
| Nosotros | amos | emos | imos |
| Vosotros | áis | éis | -ís |
| Ellos, ellas, Ustedes | an | en | en |
Przykłady odmiany czasownika
| hablar hablo hablas habla hablamos habláis hablan |
comer como comes come comemos coméis comen |
vivir
vivo |
Przykładowe zdania:
Mi madre trabaja en un banco.
Los padres de Feipe compran mucha fruta.
Vivo en la calle Mayor.
Este fin de semana pasamos con nuestros abuelos
Vosotros tenéis pocos jugetes.
Ż Por qué hablas en voz tan baja?
Ćwiczenia z czasownika regularnego
Wwstaw czasownik w nawiasie w odpowiedniej formie
1. Mi madre me ………………………………… (preparar) la cena.
2. Ż…………………………….. (tu, coger) el autobus para ir a la escuela?
3. Nunca………………………………………… (yo, lavar) los platos despues de comer.
4. Marisa y su amiga………………………………… (descansar) en el patio.
5. En mi familia todos…………………………………… (saber) cocinar muy bien.
6. Los estudiantes…………………………………… (copiar) en el examen.
7. Vosotros siempre………………………………… (prestar) mucha atención a las cosas urgentes.
8. Mis parientes…………………………………..(organizar) una fiesta grandote este sábado.
9. Por qué no…………………………………… (tú, comprar) nuevo ordenador, este ya no……………………………………………… funccionar) bien.
10. Ż. Qué………………………………..(opinar) sobre nuestro nuevo vecino?
—> Odpowiedzi znajdziesz na końcu artykułu
Odmiana czasowników zwrotnych
Czasowniki zwrotne odmieniają się w języku hiszpańskim przez wszystkie osoby. W przeciwieństwie do języka polskiego, cząstka „się” ma inną formę w każdej osobie.
Czasowniki zwrotne w bezokoliczniku mają końcówkę –se, np. peinarse (czesać się), afeitarse (golić się).
Nie wszystkie czasowniki, które w języku polskim pełnią rolę zwrotnych, będą nimi również w języku hiszpańskim i odwrotnie, np. czasownik quedar nie jest czasownikiem zwrotnym, a na język polski tłumaczony jest ‘umawiać się’.
Czasowniki takie odmieniają się według wzoru:
Odmiana czasowników zwrotnych ( los verbos relativos) w czasie teraźniejszym trybu oznajmującego (presente de indicativo)
| Secarse Me seco Te secas Se seca Nos secamos Os secais Se secan |
Ducharse Me ducho Te duchas Se ducha Nos duchamos Os duchais Se duchan |
Aburrirse Me aburro Te aburres Se aburre Nos aburrimos Os aburris Se aburren |
Zapamiętaj!
Część zwrotna stoi zawsze przed odmienionym czasownikiem i jest pisana oddzielnie. W przypadku bezokolicznika część zwrotna stoi na końcu wyrazu i jest pisana łącznie, np.:
Przykłady odmiany czasownika zwrotnego
Me ducho por las noches.- Biorę prysznic wieczorami. (odmieniony czasownik)
Prefiero ducharme por las noches. Wolę brać prysznic wieczorami (bezokoliczik)
Juan se casa con una chica muy guapa. – Juan żeni się z piękną dziewczyną.
Juan quiere casarse con una chica muy guapa. – Juan chce się ożenić z piękną dziewczyną.
Nos pintamos cuando salimos de fiesta. – Malujemy się, kiedy wychodzimy na imprezę.
Tenemos que pintarnos cuando salimos de fiesta. – Musimy się malować, kiedy wychodzimy na imprezę.
Ćwiczenia z czasownika zwrotnego
Uzupełnij zdania odpowiednimi formami czasowników zwrotnych):
1. Este chico……………………………………. (llamarse) Juan.
2. Sus hermanas……………………………………….(bañarse) en el mar.
3. Ż Por que ……………………………………. (tú, quedarse) en casa?
4. …………………………………………. (yo, equivocarse) de camino.
5. Ellos siempre………………………………………. (quejarse) de su profesor de polaco.
6. Beatriz ……………………………….. (casarse) con su amor eterno.
7. Mis padres nunca…………………………………….(pelearse).
8. Los empleados de esta empresa ……………………………………… (irse) de viaje.
9. Su madre ………………………………….. (preocuparse) mucho cuando Alfredo sale muy tarde.
10. Los Lopez……………………………………. (comprarse) una nueva casa.
—> Odpowiedzi znajdziesz na końcu artykułu
Odmiana czasowników z obocznościami
Nie wszystkie czasowniki w języku hiszpańskim odmieniają się regularnie. Jest dosyć spora grupa czasowników, która posiada oboczności. Czasowniki takie, podczas koniugacji wymieniają niektóre litery na inne. Oto przykłady oboczności
Odmiana czasowników z obocznościami w czasie teraźniejszym trybu oznajmującego.
| Typ oboczności | Przykład |
| E:ie E:i O:ue I:y U:ue |
Pensar, querer, sentir Pedir, servir, seguir Contar, poder, morder Huir, sustituir, contruir Tylko jugar |
Zapamiętaj!
Zamiana wyróżnionych liter występuje we wszystkich osobach z wyjątkiem pierwszej i drugiej osoby liczby mnogiej. I tak oto czasowniki z obocznościami odmieniają się następująco.
Czasowniki z obocznościami odmiana
| Pensar (e:ie) Pienso Piensas Piensa Pensamos Pensais Piensan |
Pedir (e:i) Pido Pides Pide Pedimos Pedis Pien |
Contar (o:ue) Cuento Cuentas Cuenta Contamos Contais Cuentan |
Huir (i:y) Huyo Huyes Huye Huimos Huis Huyen |
Jugar (u:ue) Juego Juegas Juega Jugamos Jugais Juegan |
Przykładowe zdania:
Siempre me acuesto a las 11. (acostarse)
Ż Cómo puedo ayudarte? (poder)
Piensan que eres muy inteligente. (pensar)
Veo que quieres bailar con ella. (querer)
Esta muchacha miente muy a menudo. (mentir)
Ćwiczenia z czasownika z obocznościami
Uzupełnij zdania odpowiednimi formami czasowników.
1. Ellos ……………………………………… (soler) divertirse mucho.
2. Los niños………………………………………. (jugar) en el patio.
3. Muchas veces……………………………………….(soñar) contigo.
4. …………………………………………..(Nosotros, encontrarse) con nuestros abuelos.
5. Nunca…………………………….. (ella, dormir) hasta tan tarde.
6. Ellos……………………………………..(morir) de risa.
7. Mis amigos ………………………………………..(probar) el pastel de mi tia.
8. Ż cuanto ……………………………………….. (costar) este collar?
9. ………………………………………..(yo, pensar) mucho en mi trabajo.
10. Los estudiantes………………………………………….(entender) lo que dice el profesor.
11. Muchas veces ………………………………………………(yo, pedir) helados con nata montada.
12. Cuando tengo tiempo…………………………………….(jugar) con mis amigotes.
13. Los novios………………………………………….. (despedirse) en la estación de autobuses.
14. Te………………………………………………….. (doler) mucho las piernas, has caminado mucho.
15. Ż …………………………………………………..(tu, cerrar) la puerta?
16. No……………………………………………(nosotros, poder) venir este fin de semana, tenemos mucho trabajo.
17. No……………………………………………………… (querer, yo) ver esta película, me parece aburrida.
18. ……………………………………………………..(él, sentirse) muy mal, parece que tiene fiebre.
19. Las clases……………………………………………….(empezar) a las 5 de la tarde.
20. Ż A qué hora…………………………………………….. (tu, volver) de la escuela?
| ODPOWIEDZI | ||
| 1. Odpowiedzi – ćwiczenie z czasownika regularnego 1.prepara 2.coges 3.lavo 4.descansan 5. saben 6.copian 7.prestáis 8.organizan 9.compras 10.opinas |
2. Odpowiedzi – ćwiczenie z czasownika zwrotnego
1. se llama |
3. Odpowiedzi – ćwiczenie z czasownika z obocznościami
1. suelen |
Źródło:
BYC- SER/ESTAR/HABER
W języku hiszpańskim istnieją 3 sposoby wyrażania polskiego czasownika być. W tym dziale omówimy ich odmianę i zastosowanie praktyczne. Ich znajomość jest podstawą posługiwania się językiem hiszpańskim podobnie jak w języku angielskim czasownik to be.
1. SER
2. ESTAR
3. HABER
|
BYĆ
|
SER
|
ESTAR
|
|
Ja Jestem
|
(Yo) Soy
|
(Yo) Estoy
|
|
Ty Jesteś
|
(Tu) Eres
|
(Tu) Estas
|
|
On/Ona Jest
|
(El/Ella) Es
|
(El/Ella) Esta
|
|
My Jesteśmy
|
(Nosotros/-as) Somos
|
(Nosotros/-as) Estamos
|
|
Wy Jesteście
|
(Vosotros/-as) Sois
|
(Vosotros/-as) Estais
|
|
Oni/One Są
|
(Ellos/-as) Son
|
(Ellos/-as) Estan
|
Wyjaśnienie(1): pisząc zaimek np. (Yo) w nawiasie, rozumiem przez to odpowiednik angielskiego I, czyli mówiąc Yo soy w dosłownym tłumaczeniu na polski znaczy Ja jestem, jest to odpowiednik angielskiego I am. Jednakże podobnie jak w języku polskim często pomijamy osobę, ze względu na odmianę czasownika Być, podobnie w języku hiszpańskim ze względu na odmianę czasowników Ser i Estar pomijamy osobę, tzn. mówimy bardzo często Soy inteligente zamiast Yo soy inteligente. Brzmi to w tłumaczeniu na polski odpowiednio Jestem inteligentny i Ja jestem inteligentny
Wyjaśnienie(2): pisząc (Ellos/-as) rozumiemy, że osoba ma swój odpowiednik męski i żeński tzn. Ellos i Ellas ( zmienia się tylko końcówka) W języku hiszpańskim jeżeli mamy samych mężczyzn mówimy Oni ( Ellos ) jeżeli kilka kobietOne (Ellas) jeżeli zaś wśród grupy kobiet i mężczyzn, nawet gdy jest jeden mężczyzna mówimy Oni ( Ellos )
CZASOWNIK BYĆ – HABER
Oznacza on Być, Istnieć, Znajdować się w każdej osobie w czasie teraźniejszym występuje w postaci Hay i nie zmienia swojej formy.
Czym różni się SER i ESTAR ?
1. Ważną różnicą między tymi dwoma czasownikami stanowi fakt, że SER oznacza pochodzenie, a ESTAR miejsce przebywania
por ejemplo:
| Soy de Lisboa – Jestem z Lizbony | Estoy en Lisboa – Jestem w Lizbonie |
| Somos italianos – Jesteśmy Włochami | Estamos en Italia – Jesteśmy ( przebywamy) we Włoszech |
2. Inna różnica polega na tym, że SER używamy, aby mówić o (trwałych) cechach wyglądu i charakteru, a ESTAR, kiedy mówimy o samopoczuciu i stanach przejściowych ( choroba ).
| Manuel es inteligente – Manuel jest inteligentny | Maria esta enferma – Maria jest chora |
Kiedy używamy HABER?
Mimo, że jego znaczenie zbliżone jest to SER i ESTAR stosuje się go jedynie w ściśle określonych kontekstach:
- Czasownika Haber w czasie teraźniejszym przyjmuje bezosobową formę HAY ( czytaj: aj ), która w zależności od kontekstu może znaczyć «jest/są» lub «znajduje się/znajdują się»
- Czasownik Haber odmienia się przez osoby, kiedy występuje w funkcji czasownika posiłkowego w czasach złożonych
- Konstrukcji z czasownikiem Haber używamy wtedy, kiedy chcemy podkreślić sam tylko fakt istnienia czegoś lub kogoś w danym miejscu.
Por ejemplo:
En la nevera hay leche – W lodówce jest mleko
UWAGA!!!
Po HAY nie używamy rodzajników określonych. Stosujemy rodzajniki nieokreślone (un, una, unos, unas) albo słówka typu:
- poco(s) -mało
- mucho(s) – dużo
- algunos – kilka
A także możemy zastosować liczebniki. (un, dos, tres, …. )
Por ejemplo:
En la cocina hay un gato – W kuchni jest (jakiś, jeden) kot.
En esta ciudad no hay muchos monumentos – W tym mieście nie ma wielu zabytków.
Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę, że jeżeli np. mówimy En clase no hay dos ventanas rozumiemy przez to zdanie «W klasie nie ma 2 okien» , ale mogą być 1, 3 , 4 itd okien. Gdy chcemy powiedzieć, że w ogóle nie ma okien mówimy po prostu En clase no hay ventanas lub En clase no hay unas ventanas.
PORÓWNANIE HABER ( HAY ) I ESTAR
| En la cocina hay un gato. – W kuchni jest kot | El gato esta en la cocina – Kot jest w kuchni |
|
W tym zdaniu chodzi jedynie o stwierdzenie obecności kota w kuchni, dlatego użwya się czasownika haber. Użycie rodzajnika nieokreślonego un oznacza, że osoba wypowiadająca to zdanie nie zna tego kota. Zdanie to dosłownie oznacza: «W kuchni jest jakiś kot» |
Natomiast w powyższym zdaniu, przed rzeczownikiem gato pojawił się rodzajnik określony el dlatego, że osoba wypowiadająca to zdanie mówi o kocie, którego zna. |
PREPOSICIONES DE LUGAR-
|
|||||||
| en – w dentro de – w środku, wewnątrz, w fuera de – poza encima de – na, nad debajo de – pod al lado de – obok cerca de – blisko |
junto a – przy, obok delante de – przed detrás de – za enfrente de – naprzeciwko entre – pomiędzy alrededor de – wokół |
||||||
Rodzaj i Liczba
RODZAJE PRZYMIOTNIKÓW HISZPAŃSKICH
Rodzaj męski
– przymiotniki zakończone na -o
tonto – głupi
italiano – włoski
blanco – biały
– przymiotniki zakończone na -án , -ín , -ón , -or (z wyjątkami)
mejor – lepszy
peor – gorszy
bailarín – roztańczony
Rodzaj żeński
– przymiotniki rodzaju żeńskiego tworzy się przez zamianę końcówki -o na końcówkę -a.
tonta – głupia
italiana – włoska
blanca – biała
– formy żeńskie w niektórych przypadkach tworzy się przez dodanie końcówki -a
trabajadora – pracowita
bailarína – roztańczona
Przymiotniki zakończone natomiast na -a , -e , -í , -ú , -ar , -n , -l , -z mają jednakowe formy w obu rodzajach.
inteligente – inteligentny, inteligentna
fuerte – silny, mocny
débil – słaby
triste – smutny
marroquí – marokijski
fácil – łatwy
veloz – szybki
joven – młody
LICZBA MNOGA
Przymiotniki zakończone samogłoską ( oprócz akcentowanych -í , -ú ) tworzą liczbę mnogą poprzez dodanie końcówki -s.
milagrosa => milagrosas
tonto => tontos
Przymiotniki zakończone na spółgłoskę oraz akcentowane -í , -ú tworzą natomiast liczbę mnogą poprzez dodanie końcówek -es
joven => jovenes
marroquí => marroquíes
UWAGA!!!
Podczas tworzenia zdań przymiotniki określejace rzeczownik powinny być w tym samym rodzaju i liczbie pj:
el perro (es) grande
la perra (es) pequeña
los perros (son) grandes
las perras (son) pequeñas
VERBO SER
BRAK OCENA
Kornaś M.
Przyborowski F.
Sałacka A.
Szymków M.
Lejszo S,
Tipos de alumnos- ¿Quién eres tú?
Ejemplos basicos usando lo aprendido
Proste pytanie używając co już robiliśmy na lekcji
aprendiendoespanolpolski 